Балаларға арналған D дәрумені: Неліктен қажет?
1-бөлім: D дәруменінің балалар денесінде рөлі
Д витамині – бұл балалардың денсаулығы мен қалыпты дамуында маңызды рөл атқаратын майлы дәрумендер. Бұл кальций мен фосфор, екі минералды сіңіру үшін, күшті сүйектер мен тістерді қалыптастыру үшін өте қажет. D дәрумені жоқ, дене денсаулығын жақсартуға мүмкіндік бермейді, бұл денсаулыққа қатысты әртүрлі пайдалы заттарды тиімді сіңірмейді.
-
Сүйектер мен тістердің қалыптасуы: Д витаминінің негізгі функциясы – кальций-фосфор метаболизмін реттеу. Бұл ішектегі кальцийдің сіңуіне және сүйек тіндеріндегі тұндыруға ықпал етеді. Бала кезіндегі, сүйектер белсенді өсіп, қалыптасқан кезде, Д витаминінің қажеттілігі әсіресе жоғары. Д витаминінің жетіспеушілігі осы кезеңде рахтарға, сүйек деформациясымен, өсуді тежеумен және басқа да ауыр зардаптарға әкелуі мүмкін.
-
Бұлшықет функциясы: D дәрумені бұлшықеттің жұмысында маңызды рөл атқарады. Ол бұлшық еттерге жүйке импульстарының берілуіне қатысады және оларға келісімшартқа көмектеседі. Д витаминінің жетіспеушілігі бұлшықет әлсіздігі, ауырсыну мен ұстамаларға әкелуі мүмкін. Балаларда бұл мотордың кешіктірілген, серуендеп, жүгірудегі қиындықтарында өзін көрсете алады.
-
Иммундық жүйе: Д витамині иммундық жүйеге модуляциялық әсерге ие, бұл инфекцияларға дұрыс жауап беруге көмектеседі. Бұл иммундық жасушалардың белсенділігіне, мысалы, вирустармен және бактериялармен күресте шешуші рөл атқаратын T-лимфоциттер мен макрофагтар сияқты иммундық жасушалардың белсенділігіне ықпал етеді. D дәрумені жетіспеушілігі балалардың тұмау сияқты тыныс алу инфекцияларына сезімталдығын арттыра алады. Кейбір зерттеулер сонымен қатар D дәруменінің жетіспеушілігін аутоиммунды аурулардың жоғарылауымен байланыстырады.
-
Жасуша өсуі және саралау: D дәрумені жасушалық өсу мен саралауды реттеуге қатысады. Бұл жасушаларға дұрыс жұмыс істеуге және дұрыс жұмыс істеуге көмектеседі, бұл барлық мүшелер мен тіндердің денсаулығын сақтау маңызды. Д витаминінің кемшілігі бұл процестерді бұзып, белгілі бір ауруларды дамыту қаупін арттыруы мүмкін.
-
Жүрек-тамыр жүйесі: Зерттеулер көрсеткендей, D дәрумені жүрек-қан тамырлары жүйесінің денсаулығын сақтауда рөл атқара алатындығын көрсетеді. Бұл қан қысымын реттеуге және жүрек-қан тамырлары ауруларын дамыту қаупін азайтуға ықпал етеді. Бұл аймақтағы зерттеулер жалғасуда, D дәруменінің жеткілікті деңгейі балалардағы жүрек пен қан тамырларының денсаулығын сақтауға көмектеседі.
2-бөлім: Балаларға арналған D дәрумені
Д витаминінің жеткілікті мөлшерін алу қиын міндет бола алады, әсіресе балалар үшін. Д витаминінің бірнеше негізгі көздері бар:
-
Күн сәулесі: D дәрумені өндірудің табиғи және тиімді әдісі – күн сәулесінің теріге әсері. Ультракүлгін сәулелердің әсерінен (UVB), D3 дәрумені (холецальциферол) теріге синтезделеді. Алайда, теріге синтезделген D дәрумені, жыл уақыты, күн уақыты, жер учаскесі, бұлттылық, бұлттылық, терінің ені және күн қорғанысының қолданылуына байланысты. Қыс мезгілінде, күн сәулесі көк түсі төмен болған кезде, ал ультракүлгін сәулелер аз қарқынды, ал терідегі D дәрумені синтезі айтарлықтай азайды. Қара терісі бар адамдар сонымен қатар жеңіл терісі бар адамдардан гөрі D дәрумені синтездейді, өйткені меланин (терінің терісін анықтайтын пигмент) ультракүлгін сәулелер сіңеді. Күннен қорғайтын кремді қолдану ультракүлгін сәулелерін бұғаттайды және D дәрумені синтезін азайтады. D дәрумені синтездеу үшін ұсынымдар қарама-қайшы келеді. Әдетте күн сайын күн сәулесінсіз күн сәулесінсіз күнді күніне 10-15 минут жұмсау ұсынылады, күн, өйткені күн зенитте болған кезде, бірақ терінің қатерлі ісігінің даму қаупін ескеру қажет.
-
Азық-түлік тауарлары: D дәрумені аз мөлшерде азық-түлік бар. Д витаминінің жақсы көздері мыналарды қамтиды:
- Майлы балық: Лосось, тунец, скумбрия және COD бауыры – D дәрумені жақсы көзі.
- Жұмыртқаның сарысы: Жұмыртқаның сарысы D дәрумені аз мөлшерде болады.
- Байытылған өнімдер: Сүт, йогурт, шырындар және таңғы ас сияқты көптеген өнімдер D дәруменімен байытылған. Өнімдегі D дәрумені бар жапсырмаларды мұқият оқып шығыңыз.
- Ультракүлгін сәулелерде өсірілген саңырауқұлақтар: Ультракүлгін сәулелерде өсірілген кейбір саңырауқұлақтарда D2 дәрумені (эргокалциферол) болуы мүмкін.
-
Витаминді қоспалар: Витаминдік қоспалар, әсіресе күн сәулесін түсірмейтін немесе D дәрумені бар, әсіресе күн сәулесі түсірілмейтін немесе D дәрумені жеткілікті мөлшерде пайдаланбаудың сенімді әдісі. D3 дәрумені жақсы сіңірілген және D2 дәруменіден гөрі D 2 дәрумені деңгейін жоғарылатады. D3 дәрумені ланолин (қой жүні) немесе Личенс (вегетариандық көздер). Витаминді қоспалардың дозасын дәрігер немесе басқа білікті медицина қызметкері анықтауы керек.
3-бөлім: Балалар үшін D дәрумені ұсынылатын дозалары
Ұсынылған D дәрумені балаларға арналған дозалар жасқа және басқа факторларға байланысты. Жалпы, Американдық педиатрия академиясы (AAP) келесі дозаларды ұсынады:
-
1 жасқа дейінгі балалар: Күніне 400 IU (халықаралық бөлімшелер). Емшек сүтімен емізетін сүт безі әсіресе дәрумені қажет, өйткені сүт безі сүтінде әдетте D дәрумені болмайды.
-
1 жастан асқан балалар: Күніне 600-ден.
Кейбір балаларға D дәрумені, мысалы, қара терісі бар балалар, семіздіктері бар балалар, семіздіктері бар балалар, созылмалы аурулары бар балалар, мысалы, цистикалық фиброз және кружо аурулары, және белгілі дәрілерді қабылдайтын балалар. Мұндай жағдайларда Д витаминінің оңтайлы дозасын анықтау үшін дәрігермен кеңесу керек.
4-бөлім: Балалардағы D дәрумені жетіспеушілігі: себептері мен салдары
Д витаминінің жетіспеушілігі әлемдегі балалардағы жалпы проблема болып табылады. В дәрумені жетіспеушесінің себептері әртүрлі болуы мүмкін:
- Күнде жеткіліксіз болу: Күнде, әсіресе қыс айларында, әсіресе қыс айларында, ал жоғары қарсаңдарда, Д витаминінің негізгі себебі болып табылады.
- Қара тері: Қара терісі бар адамдар күн сәулесінің әсерінен D дәрумені аз синтездейді.
- D дәрумені аз мөлшерде тұтынады: D дәрумені немесе байытылған өнімдерге бай өнімдерді жеткіліксіз тұтыну D дәруменінің жетіспеушілігіне әкелуі мүмкін.
- Д витаминін қоспасыз емізу: Емшек сүтінің сүті әдетте D дәрумені жеткіліксіз, сондықтан нәрестелер емшек сүтімен емізеді, D дәрумені қажет.
- Семіздік: Д витамині – майлы дәрумендер, ал семіздіктері бар адамдарда ол майлы тіндерде жиналып, оның ағзаға қол жетімділігін азайтады.
- Майдың сіңуін бұзатын аурулар: Кейбір аурулар, мысалы, цистикалық фиброз және Крон ауруы, мысалы, майдың сіңуін, оның ішінде D дәрумені.
- Кейбір дәрі-дәрмектерді қабылдау: Кейбір дәрі-дәрмектер, мысалы, антиконвульсанттар және глюкокортикостероидтар, қандағы D дәрумені төмендетеді.
Балалардағы D дәрумені жетіспеушілігінің салдары маңызды болуы мүмкін:
-
Рахит: Рахиттер – бұл сүйек деформациясымен, өсуді тежеу және басқа да ауыр зардаптармен сипатталатын ауру. Бұл кальций мен фосфордың жетіспеушілігінің арқасында пайда болады, оны D. Rachite дәрумені жоқ, аяқтардың (о тәрізді немесе пішінді аяқтар), омыртқаның, кешіктірілген тістердің қисықтық және басқа да проблемаларына әкелуі мүмкін.
-
Остеомуляция: Остеоминация – бұл сүйектердің жұмсартылуы, олар сүйектердегі ауырсынуға, бұлшықет әлсіздік пен сынықтарға әкелуі мүмкін. Бұл сонымен қатар кальций мен фосфордың болмауына байланысты болады.
-
Бұлшықет әлсіздігі мен ауырсыну: Д витаминінің жетіспеушілігі бұлшықет әлсіздігі, ауырсыну мен ұстамаларға әкелуі мүмкін. Балаларда бұл мотордың кешіктірілген, серуендеп, жүгірудегі қиындықтарында өзін көрсете алады.
-
Өсуді кешіктіру: D дәрумені сүйектердің қалыпты өсуі мен дамуы үшін қажет. Д витаминінің жетіспеушілігі өсуді тежеуге әкелуі мүмкін.
-
Инфекцияларға сезімталдық жоғарылайды: Витамин D иммундық жүйенің жұмысында маңызды рөл атқарады. D дәрумені жетіспеушілігі балалардың тұмау сияқты тыныс алу инфекцияларына сезімталдығын арттыра алады.
-
Созылмалы ауруларды дамыту қаупінің жоғарылауы: Кейбір зерттеулер D дәруменінің жетіспеушілігін аутоиммундық аурулар, жүрек-қан тамырлары аурулары және қатерлі ісік ауруының кейбір түрлері сияқты созылмалы аурулардың жоғарылау қаупімен байланыстырады.
5-бөлім: D дәрумені жетіспеушілігін диагностикалау
Д витаминінің жетіспеушілігін диагностикалау 25 гидроксивитаминге қан таллау арқылы жүзеге асырылады [25(OH)D]. Бұл талдау организмдегі D дәруменінің деңгейін бағалауға мүмкіндік береді. Оңтайлы 25 (OH) D D 30-50 NG / ML (75-125 NMOL / L). 20 NG / ML-ден төмен деңгей (50 NMOL / L) D дәрумені тапшылығы болып саналады. 20-дан 30-ға дейін NG / ML (50-75 NMOL / L) деңгейі жеткіліксіз деп саналады.
Дәрігер D дәрумені үшін қан анализін тағайындауы мүмкін, егер баланың D дәрумені, остеомуляр, бұлшықет әлсіздігі, сүйек ауруы немесе инфекцияларға сезімталдық. D дәрумені үшін қан анализі, мысалы, D дәрумені жетіспеушілігі, мысалы, қара терісі бар балалар үшін, семіздік балалар, созылмалы аурулары бар балалар және белгілі бір дәрілерді қабылдайтын балалар үшін де ұсынылуы мүмкін.
6-бөлім: D дәрумені жетіспеушілігін емдеу
Д витаминінің жетіспеушілігін емдеу дәрумендер қоспаларын қабылдаудан тұрады. Жетіспеушілікті емдеу үшін D дәрумені дозасы баланың жетіспеушілігі мен жасына байланысты. Дәрігер D дәрумені және емдеу ұзақтығының оңтайлы дозасын анықтайды.
D дәрумені жетіспеушілігін емдеу үшін D дәрумені жоғарырақ дозалары алдын-алу үшін ұсынылғаннан гөрі қолданылады. D дәруменінің оңтайлы деңгейіне жеткеннен кейін, D дәрумені дозасын техникалық қызмет көрсету дозасына дейін азайтуға болады.
Дәрдрессон қоспаларын дәрігердің ұсынымдарына сәйкес қабылдау және емдеудің тиімді және қауіпсіз екендігіне көз жеткізу үшін қандағы D дәрумені деңгейін үнемі бақылау маңызды.
7-бөлім: Балалардағы D дәрумені жетіспеушілігінің алдын алу
Балалардағы D дәрумені жетіспеушілігінің алдын алу келесі шараларды қамтиды:
- Күн қалады: Күндерде тұрақты тұру, әсіресе жаз айларында, терідегі D дәрумені синтездеуге ықпал етеді. Алайда, күннің күйіп қалуынан және терінің қатерлі ісігінен қорғау үшін сақтық шараларын сақтау қажет.
- Д витаминіне бай өнімдерді тұтыну: Майлы балық, жұмыртқаның сарысы және байытылған өнімдер сияқты D дәрумені бар өнімдерге бай өнімдерді қамтиды.
- Витаминді қоспаларды қабылдау: Витаминдік қоспалардың, әсіресе қыс айларындағы және балаларға D дәрумені жетіспеушілігінің тұрақты мөлшері, D дәруменінің алдын алудың тиімді әдісі.
- Дәрігермен кеңес беру: Дәрігермен жүйелі түрде кеңес беру D дәрумені жетіспеушілігінің қауіп факторларын анықтауға және оңтайлы профилактикалық стратегияны анықтауға көмектеседі.
8-бөлім: D дәрумені және жүктілік және емізу
D дәрумені жүктілік және емізу кезінде маңызды рөл атқарады. Жүктілік кезінде D витамині қаңқаның қалыпты дамуы үшін және ұрықтың иммундық жүйесін дамыту үшін қажет. D дәрумені жетіспейтін жүкті әйелдер преэклампсияны, гестациялық қант диабетін және шала туылған туу қаупін арттырады.
Жүкті әйелдерге арналған D дәрумені дозасы күніне 600 IU құрайды. Кейбір жағдайларда дәрігер жоғары дозаларды ұсына алады.
Емшек сүтінің сүті әдетте D дәрумені жеткіліксіз, сондықтан емшек сүтімен емізетін нәрестелерде дәрумендер қоспалары қажет. Нәрестелер үшін D дәрумені дозасы күніне 400 IU құрайды.
9-бөлім: Балалардағы гипервитаминоз D: Симптомдар және емдеу
Д витаминінің жетіспеушілігі неғұрлым жалпы проблема болса да, гипервитаминоз D (D дәрумені), сонымен қатар балалар үшін қауіпті болуы мүмкін. Гипервитаминоз D ұзақ уақыт бойы D дәрумені көп мөлшерде қабылдаған кезде пайда болады.
Гипервитаминоздың симптомдары:
- Жүрек айнуы және құсу
- Әлсіздік және шаршау
- Тәбеттің жоғалуы
- Іш жүрмеу
- Шөлдеудің жоғарылауы және жиі зәр шығару
- Асқазан ауруы
- Тітіркену
- Бұлшықет әлсіздігі
- Жұмсақ тіндердегі кальций тұндыру (мысалы, бүйректерде)
Ауыр жағдайларда гипервитаминоз D бүйрек жеткіліксіздігіне және басқа да ауыр асқынуға әкелуі мүмкін.
Гипервитаминозды емдеу d дәрумені қабылдауды және төмен кальций диетасына сәйкестігін тоқтату. Дәрігер қан кальцийін азайтуға дәрі-дәрмектер тағайындауы мүмкін.
Д витаминінің ұсынылған дозаларын бақылау және олардан оннан аспайтын, дәрігерге кеңес бермей көп.
10-бөлім: D дәрумені және балалар денсаулығы туралы жаңа зерттеулер
Балалардың денсаулығындағы Д витаминінің рөлі бойынша зерттеулер жалғасуда және оның денсаулыққа әсер етудің жаңа мәліметтері оның әсеріне байланысты.
- D дәрумені және демікпе: Кейбір зерттеулер көрсеткендей, D дәрумені балалардағы астма ауруының жиілігі мен ауырлығын төмендетуге көмектеседі.
- D дәрумені және 1 типті қант диабеті: Кейбір зерттеулер D дәруменінің жетіспеушілігін балалардағы 1 типтегі қант диабетінің жоғарылауымен байланыстырады.
- D дәрумені және аутизм: Д витамині мен аутизм арасындағы байланысты зерттеу қайшылықты, ал одан әрі зерттеулер D дәрумені аутизмнің алдын-алу немесе емдеуде рөл атқара алатындығын анықтау үшін қажет.
- D дәрумені және аллергия: Кейбір зерттеулерде D дәрумені балалардағы аллергияны дамыту қаупін азайтуға көмектесетінін көрсетеді.
Бұл жаңа зерттеулер балалардың денсаулығындағы Д витаминінің рөлі мен балалық шақ үшін D дәруменінің оңтайлы деңгейін сақтау қажеттілігі туралы одан әрі зерттеудің маңыздылығын көрсетеді.
11-бөлім: Дәрігерге кеңес берудің маңыздылығы
Осы мақалада келтірілген ақпарат тек білім беру мақсатына арналған және медициналық кеңес ретінде қарастырылмауы керек. Доктор немесе басқа білікті медицина қызметкеріне балаңыз үшін D дәрумені үшін жеке ұсыныстар алу үшін кеңес алу өте маңызды.
Дәрігер сіздің балаңыздың денсаулығын, D дәрумені үшін қауіп факторларын, D дәруменінің қауіп-қатер факторларын, D дәруменінің оңтайлы дозасын анықтай алады. Дәрігермен жүйелі түрде кеңес беру сіздің балаңыздың жүйелі түрде D-ге денсаулық пен қалыпты дамуды қамтамасыз ету үшін жеткілікті мөлшерде түседі.